Jak wygląda egzamin ósmoklasisty i jak się do niego przygotować?

ROZUMIENIE TEKSTU MÓWIONEGO

Co sprawdza?

Pierwsze trzy zadania to zadania sprawdzające umiejętność rozumienia ze słuchu. W tych zadaniach sprawdzane jest, czy uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne wypowiedziane w sposób wyraźny, w standardowej odmianie języka. Uczniowie muszą się wykazać umiejętnością znalezienia w wypowiedzi określonych informacji oraz określenia kontekstu i głównej myśli wypowiedzi, jak również intencji jej autora.

W jakiej formie?

Wśród zadań znajdziemy nie tylko typowe zadania egzaminacyjne takie jak zadania zamknięte ABC (z odpowiedziami w formie obrazków lub tekstu) czy na dopasowanie wypowiedzi do konkretnych osób, lecz także zadania otwarte, w których trzeba uzupełnić fragment zdania zgodnie z usłyszanym nagraniem. Ten ostatni typ zadań to największa zmiana, która została wprowadzona w najnowszej postaci egzaminu, ponieważ wcześniejszy format nie przewidywał żadnych zadań wymagających pisania w tej części egzaminu.

Jak się przygotować?

Przede wszystkim niezbędny jest stały kontakt z językiem mówionym w naturalnych kontekstach, czyli: aktywne uczestniczenie w konwersacjach na lekcjach, oglądanie filmów, seriali, wywiadów oraz słuchanie podcastów, audiobooków czy piosenek. Dzięki stałemu “otaczaniu się” językiem obcym zwiększamy szanse na bardziej swobodne rozumienia ogólnego sensu wypowiedzi oraz odnajdywaniu w nich bardziej szczegółowych informacji. Ponadto w Internecie można znaleźć wiele zadań tego typu, co pozwala na oswojenie się z tego typu poleceniami egzaminacyjnymi.

 

ZNAJOMOŚĆ FUNKCJI JĘZYKOWYCH

Co sprawdza?

Kolejne trzy zadania koncentrują się na reakcjach językowych. W tych zadaniach sprawdzane jest, czy uczeń potrafi uczestniczyć w rozmowie i reagować w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej. Uczeń musi się wykazać umiejętnością stosowania zwrotów i form grzecznościowych, składania propozycji, udzielania pozwolenia, wyrażania swojej opinii, jak również przekazywania oraz uzyskiwania informacji i wyjaśnień.

W jakiej formie?

Każde z trzech zadań różni się w sposób znaczący od pozostałych. Pierwsze jest zadaniem ze słuchu, więc najwierniej odzwierciedla prawdziwe sytuacje w życiu, gdzie musimy zareagować adekwatnie do tego, co usłyszeliśmy (w tym wypadku wybrać jedną z dostępnych reakcji). W zadaniu drugim mamy kilka sytuacji opisanych po polsku i trzeba wybrać jedną z trzech reakcji, która najtrafniej odzwierciedli to, o co nas proszą w poleceniu. Ostatnie zadanie z kolei będzie wymagało odpowiedzi otwartej, pasującej do fragmentu dialogu i zwierającej słowo, które autorzy zadania podali w nawiasie. Również i w tej części to ostatnie zadanie jest największą zmianą, która prawdopodobnie będzie wymagała najwięcej uwagi podczas przygotowań.

Jak się przygotować?

W przypadku tej części egzaminu najlepszą formą przygotowania jest kontakt z żywym językiem, najlepiej poprzez mówienie. Jeśli nie mamy znajomych czy rodziny, z którymi możemy regularnie rozmawiać w języku angielskim, warto rozważyć kurs językowy prowadzony metodą komunikatywną, w której na pierwszym miejscu stoi właśnie mówienie i komunikacja (takie kursy prowadzimy w naszej szkole — więcej informacji można znaleźć tutaj). W ten sposób odpowiednie zwroty zostaną utrwalone w sposób naturalny, a prawidłowe odpowiedzi będą się wydawać oczywiste. Jako że tej części na próżno szukać w większości innych egzaminów, ciężko jest znaleźć ćwiczenia tego typu. Najlepiej jest się więc zdać na repetytorium przygotowującym do egzaminu ósmoklasisty oraz arkusze z poprzednich lat dostępne na stronie CKE.

 

ROZUMIENIE TEKSTU CZYTANEGO

Co sprawdza?

Następne cztery zadania sprawdzają umiejętność czytania ze zrozumieniem i tak zwanej mediacji językowej. W tych zadaniach autorzy egzaminu testują, czy uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne i czy potrafi przetwarzać informacje z jednego języka na drugi. Podobnie jak w przypadku zadań ze słuchu, uczniowie powinni się wykazać umiejętnością znalezienia w wypowiedzi określonych informacji oraz określenia kontekstu i głównej myśli wypowiedzi, jak również intencji jej autora. Ponadto należy umieć rozpoznać związki między poszczególnymi częściami tekstu przekazać po polsku informacje sformułowane w języku obcym.

W jakiej formie?

Zadania na czytanie to przede wszystkim zadania zamknięte typu ABC i na dopasowanie, jednak pojawia się też zadanie z brakującymi zdaniami do wstawienia w odpowiednie luki, jak również wspomniane już wyżej zadanie na mediację językową, w którym należy uzupełnić rozmowę na prowadzoną po polsku informacjami, które uzyskaliśmy z tekstu w języku obcym.

Jak się przygotować?

Zdecydowanie doradzamy jak najczęstsze obcowanie z różnymi tekstami literackimi (nie tylko książkami, które na początku mogą być nieco zbyt trudne, jeśli nie są dopasowane poziomem, lecz przede wszystkim artykułami, postami na blogach i stronach internetowych, komentarzami itd.), które pomoże w lepszym rozumieniu ich treści. Pomocne może być też streszczenie lub opowiadanie przeczytanego tekstu swoimi słowami, dzięki czemu trenujemy odnajdywanie myśli przewodniej poszczególnych fragmentów oraz mediację językową.

 

ZNAJOMOŚĆ ŚRODKÓW JĘZYKOWYCH

Co sprawdza?

Trzy dalsze zadania testują naszą znajomość słownictwa i gramatyki. Oczywiście ich znajomość jest niezbędna praktycznie w każdym zadaniu, jednak to właśnie w tych zadaniach sprawdzane jest, czy uczeń potrafi się posługiwać odpowiednim zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych oraz ortograficznych). Zadania te kładą nacisk na pełną poprawność, więc odpowiedzi nie mogą zawierać żadnych błędów, jeśli mają zostać uznane za prawidłowe.

W jakiej formie?

Pierwsze zadanie to zadanie na słowotwórstwo — uczeń musi wstawić wybrać odpowiednie słowo i wstawić je we właściwą lukę w tekście w prawidłowej formie. W drugim zadaniu należy wybrać jedną odpowiedź z trzech do wyboru. Ostatnie zadanie wymaga uzupełnienia zdania przy pomocy podanych słów, tak by było ono poprawne: uczniowie mogą nie tylko zmieniać formę podanych słów, lecz także dodawać inne słowa (przy zachowaniu limitu czterech słów).

Jak się przygotować?

Te zadania skupiają się na słownictwie i gramatyce, więc należy zacząć od gruntownego opanowania materiału leksykalnego i gramatycznego na tym poziomie — na rynku jest dostępnych wiele repetytoriów, które ułatwią to zadanie. W repertoriach znajdziemy też wiele tego typu, dzięki czemu będzie można przećwiczyć opanowany materiał w praktyce. Podobne zadana znajdziemy też na wielu stronach internetowych.

 

WYPOWIEDŹ PISEMNA

Co sprawdza?

Ostatnie zadanie polega na samodzielnym stworzeniu krótkiej, prostej, spójnej i logicznej wypowiedzi pisemnej. Uczeń musi napisać wykazać, że potrafi między innymi opisać ludzi i miejsca, opowiedzieć o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości, przekazać informacje i wyjaśnienia, jak również przedstawić fakty oraz wyrazić swoją opinię.

W jakiej formie?

W  tym zadaniu uczniowie są oceniani według czterech kryteriów. Pierwsze z nich to treść — sprawdzane jest, do ilu z czterech punktów polecenia uczeń się odniósł oraz ile z nich rozwinął, czyli napisał coś więcej (czyli na przykład jedno dłuższe zdanie lub dwa krótsze). Drugim kryterium jest spójność i logika wypowiedzi, czyli to, czy w jakim stopniu tekst funkcjonuje jako całość dzięki jasnym powiązaniom wewnątrz zdań, między zdaniami i akapitami tekstu oraz w jakim stopniu wypowiedź jest klarowna (na przykład czy nie jest jedynie zbiorem przypadkowo zebranych myśli). Kolejnym kryterium jest zakres środków językowych, czyli zróżnicowanie struktur leksykalno-gramatycznych użytych w wypowiedzi. Ostatnim kryterium jest natomiast poprawność środków językowych, przy której ocenie bierze się pod uwagę błędy gramatyczne, leksykalne i ortograficzne oraz ich wpływ na komunikatywność wypowiedzi. 

Jak się przygotować?

Pisanie to umiejętność, która doskonale sprawdza znajomość słów i konstrukcji gramatycznych.  Przede wszystkim należy więc stale pracować nad poszerzaniem zasobu słownictwa oraz nad poprawnością językową. Nie ma również skuteczniejszej metody niż częstsze pisanie; choćby nie całych tekstów, a poszczególnych elementów (wstępu, zakończenia, argumentacji). Jest też wiele zwrotów, których można użyć niezależnie od tematu, więc nauczenie się ich pomoże nam przygotować się do napisania własnego tekstu nawet w tak stresującej sytuacji, jaką jest egzamin.

 

PODSUMOWANIE

Dla uczniów, którzy uczyli się regularnie lub chodzą na dodatkowe zajęcia przez wiele lat, egzamin ósmoklasisty to formalność — bardzo często w momencie pisania egzaminu uczniowie są na zdecydowanie wyższym poziomie (dla porównania uczniowie zaczynający naukę w naszej szkole językowej w wieku przedszkolnym, w ósmej klasie są na poziomie rozszerzonej matury). Egzamin ten składa się jednak z wielu części i jeśli mamy spore braki, samodzielne przygotowanie może wydawać się niemożliwe. W takiej sytuacji warto pomyśleć o kursie skrojonym typowo pod przygotowanie się do egzaminu. Takie kursy znajdziemy w większości szkół językowych, także w Pygmalionie oferujemy takie kursy (po więcej informacji zapraszamy tutaj). Tegorocznym ósmoklasistom życzymy wytrwałości w nauce, a jeśli ktoś ma jakieś pytania na temat przygotowania do tego lub innego egzaminu, zachęcam do kontaktu ze mną pod adresem: k.gulatowski@pygmalion.pl